Sinds april 2016 is in Nagasaki (Japan) ‘Port Hoorn’ geopend. Dit is een klein en gratis toegankelijk themapark waarin replica’s van diverse bekende gebouwen uit Hoorn zijn gerealiseerd. Bewoners uit het ‘echte’ Hoorn zullen wel behoorlijk in de war raken. Zo vind je het Statencollege vlak naast de iconische Hoofdtoren. In de nagebouwde monumenten in het Japanse ‘Port Hoorn’ zijn restaurants, winkels en musea gevestigd; en dat lijkt dan weer heel erg op de situatie in Hoorn.
Als je kennis wilt maken met de originele gebouwen in het echte Hoorn, dan neem ik je graag mee op een stadswandeling. Voor meer informatie over een rondleiding of wandeling met gids door Hoorn, klik hier!
In Nagasaki is ook het Nederlandse themapark – Huis Ten Bosch – gevestigd. Dit themapark is tussen 1983 en 1992 opgebouwd met replica’s van een grote hoeveelheid oude Nederlandse gebouwen uit diverse steden zoals onder meer huis ten Bosch, de domtoren uit Utrecht, de waterpoort uit Sneek, het stadhuis uit Gouda én ook één gebouw uit Hoorn: het statenlogement.
De historische relatie tussen Hoorn en Japan
De Japans-Nederlandse betrekkingen gaan meer dan 4 eeuwen geleden terug tot 1609, toen de eerste formele handelsbetrekkingen werden aangeknoopt. Reeds in 1609 werd het Hirado Dutch Trading House opgericht in de welvarende kasteelstad Hirado. Hoewel de Hirado Port niet meer in bedrijf is, zijn de oude 2 meter hoge, 30 meter lange Hollandse Muren nog steeds aanwezig.
In 1637 begonnen de Japanse christenen, geholpen door de Portugezen, met de Shimabara-opstand tegen het Tokugawa-shogunaat. De opportunistische Nederlanders staken de Japanse machthebbers graag de helpend hand toe en wisten daarmee ook handelsconcurrent Portugal te verdrijven.
Na de Shimabara-opstand en nadat de christelijke rebellen uit Japan waren verdreven, kwam het land gedurende meer dan twee eeuwen (van 1639 tot 1850) in een periode van zelfgekozen nationaal isolement terecht. Het enige land dat nog handel mocht en kon drijven met Japan was Nederland.
De relatie met Hoorn vindt haar oorsprong in de beginperiode van de exclusieve handel. Hoorn was een belangrijke vestigingsplaats van de VOC en de VOC had het alleenrecht binnen Nederland voor de handel met het Oosten. Verschillende VOC leiders uit de begintijd van de handel met Japan hadden een relatie met Hoorn. Onder meer Maximilliaen Le Maire, de zoon van Isaac Le Maire en Pieter Anthoniesz. Overtwater waren het hoofd van de Japanse handelspost Dejima.
Dejima
De handel met Japan vond tussen 1640 en 1859 plaats vanaf Dejima. Dit was een kunstmatig, waaiervormig eilandje van nog geen anderhalve hectare in de haven van Nagasaki in Japan. Dit eilandje was vanaf 1641 tot en met 1859 een Nederlandse handelspost en het enige contact tussen de westerse wereld en het grotendeels afgesloten Japan.
De Nederlanders leefden op Dejima onder strikte beperkingen. Het eilandje, dat ongeveer zo groot was als twee voetbalvelden, was slechts via één brug toegankelijk. Er mocht maar een beperkt aantal (10 tot 15, op zijn hoogst 20) Nederlanders op het eiland verblijven en, behalve een jaarlijks bezoek aan de shogun in Edo, mochten zij niet van hun eilandje af.